Okuizome – Bữa ăn đầu tiên cho em bé khi được 100 ngày tuổi
Theo tương truyền rằng phong tục này đã xuất hiện trong thời kỳ Heian (794-1185) và kéo dài cho đến ngày nay. Đây là một nghi lễ diễn ra và được gìn giữ trong suốt một nghìn năm, được thực hành trên khắp Nhật Bản với những nhà nào có em bé mới sinh, nhưng đối với một số vùng khác có thể nghi thức này sẽ bị biến đổi.
Ban đầu Okuizome được gọi là Momokaiwai (百日祝い) có nghĩa là Lễ kỷ niệm Một trăm ngày. Đối với người Nhật, ngày quan trọng đầu tiên là sinh nhật lần thứ 100, trong khi đối với Việt Nam chúng ta thì đó là là đầy tháng (1 tháng sau sinh) hoặc thôi nôi (1 năm sau sinh).
Trước đây vào những thời kỳ khó khăn của Nhật Bản, sau mỗi lần sinh em bé thì trong khoảng thời gian trước 100 ngày các em bé rất yếu và chỉ có thể dùng sữa mẹ để phát triển, nên các bé có thể bị nhiễm bệnh hoặc không đủ sức khỏe hoặc phải sống trong hoàn cảnh khắc nghiệt, rất dễ bị tử vong.
Vì vậy trẻ sơ sinh trong những tuần đầu tiên của cuộc sống sẽ được chăm sóc và quan tâm đặc biệt hơn đối với các bé. Vì vậy, khi một em bé đạt đến 100 ngày tuổi đã có đầy đủ sức đề kháng và có thể ăn dặm từ những món ăn dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh và hạnh phúc. Đó là một lý do tuyệt vời để họ tạo nên nghi lễ ăn mừng Okuizome này.
Buổi lễ thường được thực hiện tại nhà. Đứa trẻ mặc một bộ kimono nhỏ và gia đình chuẩn bị một bữa ăn lớn. Một bàn nhỏ sẽ được đưa lên cho em bé, bữa ăn đầu tiên cho em bé ở Nhật gồm có thức ăn là : 1 món dưới biển, 1 món trên măt đất hay trên núi và 1 món nằm trong lòng đất. Cũng tùy theo địa phương mà món ăn thay đổi nhưng món dưới biển chắc chắn phải là cá, cá gì cũng được nhưng phải nguyên con còn cả đầu, Thường món dưới biển là cá tráp biển (Tai – 鲷).
Các loại thực phẩm khác có mặt trong bữa ăn đầu tiên của một em bé Nhật là Umeboshi (mơ muối, đôi khi dịch thành mận Nhật muối) hay Sekihan (xôi đậu đỏ) và Sumashijiru (một loại soup đơn giản của Nhật, còn có tên gọi khác là Suimono) cuối cùng là Nimono (một đĩa rau ninh nhừ).
Riêng các bé trai sẽ được cha mẹ cung cấp cho các bé nhai một viên đá nhỏ, tròn và mịn, lấy từ một con sông hoặc đưa đến một ngôi đền – đó là lần đầu tiên em bé ghé thăm một ngôi đền, với khoảng một trăm ngày tuổi. Người ta tin rằng hành động ‘cắn’ hòn đá sẽ giúp bạn phát triển răng khỏe mạnh.
Sau khi bữa ăn đầu tiên cho em bé ở Nhật được phục vụ, cha mẹ lấy một ít thức ăn bằng đũa và ấn nó vào môi của em bé. Ý định không phải là em bé ăn thức ăn, bởi vì thiếu răng và em bé còn quá nhỏ nên điều này là không thể thực hiện được. Nó chỉ là một cử chỉ tượng trưng miêu tả cho bữa ăn Okuizome này.
